Nuk është për t`u çuditur në qoftë se nga tani e gjeni veten duke jetuar me një princeshë, një njëbrirësh, Batman, ose një rex Tyrannosaurus. Fëmijët janë të prirur për të qenë imagjinues, dhe imagjinata e fëmijës tuaj me të vërtetë përsëritet. Dhe ju do merrni pjesë gjithnjë e më shumë në botën e saj, tani që ajo ka aftësi më të sofistikuara të të shprehurit.

Edhe pse ju mund të uleni dhe të argëtoheni duke shikuar, ai është edhe më mirë, në qoftë se ju i bashkoheni herë pas here. Imagjinata e fëmijës tuaj zhvillohet natyrshëm, por ka shumë që mund të bëni për ta nxitur atë, "thotë Kristi Alexander, një psikolog pediatrik, në Universitetin Ndërkombëtar Alliant në San Diego. "Me ekspozimin e saj ndaj pamjeve të reja, tingujve dhe ndjenjave, ju do ti hapni mendjen asaj/atij për një botë më të madhe." Në çdo fazë të zhvillimit të imagjinatës së fëmijës tuaj, duke e dëgjuar atë dhe duke marrë pjesë në lojërat e saj/tij (kur ju jeni të mirëpritur, natyrisht), do t'ju ndihmojë të kuptoni atë se çfarë është duke menduar. Dhe kush e di? Ju mund ta rigjallëroni edhe imagjinatën tuaj në këtë proces.

Fëmija juaj ka filluar ndoshta të menduarit abstrakt: shtrati mund të bëhet shumë lehtë një anije në det, dhe buka e saj/tij e bën një telefon të përkryer bindës. Tani ajo/ai mund të angazhohet edhe në lojëra sociale gjithnjë e më shumë - duke luajtur "familjen kotele" me ju, për shembull. (Vërejtje: Ajo/ai ndoshta do të jetë macja mama, dhe ju do të merrni rolin e koteles së paaftë.)

Një imagjinatë aktive ndihmon fëmijën tuaj, në më shumë mënyra se sa që ju mund të mendoni.

Përmirësimi i fjalorit. Fëmijët që luajnë lojëra imagjinare apo dëgjojnë shumë tregime, histori të lexuara me zë të lartë nga librat, apo tregime për ata rreth tyre, kanë tendencë të kenë fjalorë më të mirë.

Marrja e kontrollës. Të pretenduarit i lejon fëmijës tuaj të jetë çfarëdo që ai dëshiron, ti praktikojë gjërat që i ka mësuar dhe ti kthejë situatat në mënyrat që dëshiron. Historia, ku vajza trimëreshë pengon magjistaren e keqe apo fantazitë ku aktron duke qenë njëri që shpëton të gjitha kotelet nga anija që mbytet, jep një ndjenjë se ai mund të jetë i fuqishëm dhe në vetkontrollë, madje edhe në situata të panjohura ose të frikshme.

Të mësuarit e rregullave sociale. Socializimi mund të jetë i ndërlikuar në çdo moshë. Kur fëmija juaj i bashkëngjitet fëmijëve tjerë në plazh për të formuar një kështjellë rëre, shkopinjsh dhe gjethesh, ai nuk është vetëm duke eksploruar fantazinë, por ai mëson kompleksivitetin, rregullat e botës reale në lidhje me ndarjen, interakcionin social dhe zgjedhjen e konflikteve.

Zgjedhja e problemeve. Ëndërrimi i situatave imagjinare, i mëson fëmijës tuaj të mendojë në mënyrë kreative në jetën reale. Një studim në “Case Western Reserve University”, ka theksuar që fëmijët e vegjël të cilët janë imagjinarë, kanë tendenca që me kalimin e kohës të bëhen zgjedhës më të mirë të problemeve.

Lexoni libra. Të lexuarit e librave së bashku për vendet e panjohura dhe njerëzit, është mënyrë e mirë për të furnizuar fantazinë e fëmijës dhe librat që zgjerojnë fjalorin e tyre do të ndihmonin poashtu. ( Si mund ta imagjinoni një anije lundruese piratësh, nëse asnjëherë nuk e keni parë ndonjë të tillë?). Me anë të librave, ata mund të eksplorojnë detale vizuale, me ilustrime. Nëse ju i lexoni tekstin, ndaloni më shpesh duke i zbuluar fotografitë dhe për të treguar se çfarë po ndodh si psh: “Imagjino se si është ndier Eni, kur e humbi unazën e saj!”. Inkurajoni fëmijën tuaj që të arrijë në përfundimet e tregimeve që i lexoni. Lexoni për botën, tregojini fotografi nga gjithçka, që nga brumbujt gjer te rrota, dhe zbuloni më detalisht gjërat që i interesojnë më së shumti.

Tregoni ngjarje. Tregimi i historive tuaja sajuese është po aq i mirë për imagjinatën e fëmijës tuaj sa edhe leximi i një libri së bashku. Tregimet tuaja jo vetëm që do të sigurojnë një kuptim të mundësive për të menduarit e tij krijues, ato do të tregojnë bazat e krijimit të karaktereve dhe komplote. Përdorimi i fëmijës tuaj si personazh kryesor është një mënyrë për të zgjeruar kuptimin e saj të vetë.

Luani së bashku dhe gëzojini krijimtarisë së tyre - për aq kohë sa është e gjitha në argëtim të mirë. Nëse fëmija frikëson veten me ndonjë përrallë të frikshme (psh. është një përbindësh në dollap), sqarojini se çfarë është reale dhe çfarë jo.

Një ide tjetër: Gjersa jeni duke i dhënë makinës, thuajini: “Na ishte një herë një qen. Ai jetonte me një vajzë të vogël, dhe ata pëlqenin të shkonin në park. Një ditë prej ditësh...”.Dhe pastaj jepini fëmijës tuaj një kthesë. Lejoni atë të tregojë pjesët argëtuese të përrallës, si psh emrin e vajzës dhe qenit, përshkrimin si dukej vajza....etj.

Shijoni artin krijues të tij/saj. Për shumë fëmijë, eksplorimi i materialeve është shumë i rëndësishëm në aspektin e krijimit artistik. Pra përderisa i keni dhënë materialet – ujë, baltë, rërë, brumë, ngjyra, letra, shirita – respektoni procesin. Për të, një copë kartoni ngjitur mbi disa letra me ngjyrë është një rezultat mjaft i mirë. Ai nuk do ose ka nevojë për të dëgjuar se punimi i saj i përfunduar, “duhet të duket kështu."

Madje edhe “fotografitë” në këtë pikë, duhet të jenë me linja të mëdha dhe forma. Kur fëmija juaj krijon një vizatim, më mirë mos provoni t`ia qëlloni se çfarë është, por kërkoni nga ai që të ju interpretojë atë juve. Në vend të “Çfarë shtëpie e bukur!” thuajini, “Çfarë ngjyrash të mira ke përdorur! Çfarë po ndodh në këtë vizatim?”

Bëni muzikë. Edhe pse fëmija juaj ndoshta nuk është gati për mësimet e strukturuara të pianos, ju mund të plotësoni botën e tij me muzikë. Dëgjoni një shumëllojshmëri të melodive së bashku, dhe inkurajoni atë për të marrë pjesë duke kënduar, vallëzuar, ose në shtëpi duke luajtur me instrumente lodër. Ai mund t`ju ndjekë së bashku me një këngë duke luajtur. (Sigurohuni që të ketë një regjistrues videoje ose audio në dorë!)

Inkurajoni pretendimin për të lozur. Fëmijët mësojnë shumë nga dramatizimi i ngjarjeve nga e përditshmja e tyre dhe fantazia. Kur fëmija tuaj trillon një skenar komploti dhe e popullon atë me karaktere ("Unë jam mami dhe ju jeni fëmijët dhe ju jeni të sëmurë"), ai zhvillon aftësitë sociale dhe te shprehjes. Ai nuk le jashtë çështjet emocionale si skenarët që përfshijnë ndjenjë, e frikësuar, e trishtuar, e lumtur, apo e sigurt. Duke imagjinuar veten si një superhero, një kalë, ose një magjistar e bën atë të ndihet i fuqishëm dhe i jep atij një kuptim të asaj që do të thotë të jetë i ngarkuar për diçka. Dhe ai zhvillon të kuptuarit e shkakut dhe pasojës, imagjinon se si ju apo një shok i tij apo mace, do të silleni në një situatë të veçantë. Ai është gjithashtu duke eksploruar botën e disiplinës, pasi ajo është bërë nga rregullat, ose nga vetë ose me ndihmën e një shoku të lojës.

Ofroni përkrahje. Peshqirët bëhen çallmë, rrathët plastik bëhen stoli të çmuara, qilimat e vjetër kthehen në qilima magjik, dhe se grumbulli i ngrënë nga kafshët shndërrohet në një pyll me shi, spital të kafshëve, apo fermë. Sepse fëmijët parashkollorë adhurojnë të marrin rolin e dikujt tjetër - një prindi, një fëmije, një manari - një objekt i thjeshtë si një arkë lodër ose një dërrasë e zezë mund të jetë gjithçka që është e nevojshme për të nxitur një lojë krijuese. Pasi që shumica e veprimeve do të bëhen brenda kokën se fëmijës tuaj, përkrahjet më të mira janë shpesh të përgjithshme, dhe kostumet e detajuara e te modeluara sipas karaktereve të veçanta, karikatura ose figura e veprimit.

Sigurimi i një kutie të veçantë ku mbahen vegla të pretenduara mund të bëjë fantazinë të luajë një aventurë, veçanërisht nëse fëmija juaj nuk është në kërkim ("Le të shohim se çfarë ka në bagazh sot!"). Përfshirë e më shumë se lodre mund të ndihmojë gjithashtu, psh. dy piratë apo dy princesha janë gjithmonë më mirë se një.

Përdorni PC në mënyrë të mençur.Vetëm për shkak se kompanitë e teknologjisë janë duke zbuluar softuerë për fëmijë, nuk do të thotë që fëmija juaj do të kthehet nga kompjuter-analfabetë, në qoftë se ajo nuk ka kohë çdo ditë për kompjuter. Ekzistojnë, disa programe kualitative për parashkollorët, të cilat ndriçojnë imagjinatën e fëmijës tuaj, që nga vizatimi, ngjyrosja dhe softuerët e muzikës gjer tek gjahtarët e thesareve virtuale. Interneti po ashtu mund të jetë një burim i çmuar për temat që ju interesojnë – hulumtimi i fotove të fundit të Jupiterit apo fotografi shumë ngjyrëshe të shkëmbinjve koral – dhe ekspozimi i fëmijës tuaj ndaj kulturave të ndryshme dhe ideve nga e gjithë bota.

Limitoni kohën për TV. Kur bëhet fjalë për kohën që e kalon fëmija juaj pranë TV-së, atëherë themi, sa më pak aq më mirë. Ekzistojnë disa programe të shkëlqyera për edukim të fëmijëve, si psh. si sillet një bebe kanguri apo si jetojnë moshatarët e fëmijës tuaj në Japoni, dhe ju mund ti filmoni ato për t`ia treguar kohë pas kohe. Por mos e teproni me këtë.

“Filmat dhe shfaqjet televizive tregojnë tendencë për të kufizuar imagjinatën e fëmijës pasi ato bëjnë vizualizimin për fëmijën tuaj”, thotë Majkëll Majerhof, drejtor ekzekutiv i “Epicenter”, qendër informative e prindërve në Illinois. Nëse fëmija juaj shikon TV, lëreni ta bëjë këtë vetëm gjatë një ore në ditë. Rezistojini tundimit për ta përdorur TV-në si një dado elektronike; në vend të kësaj uluni dhe shikoni së bashku me të, shtroni pyetje, duke zgjeruar mbi idenë e prezantuar në shfaqje apo film, dhe gjeni pikat të cilat i janë dukur më interesante.

Vendosni limite. Krijimi dhe zbatimi i rregullave – jo goditja me “shpatë” – është vendimtare për të mirën e të gjithëve. Por nëse mundeni, lejoni fëmijën për pak të jetojë me kujtimet e ëndërrimeve që dëshiron. Fakti që tryeza e ushqimit, nuk është e lirë për të ngrënë darkën, sepse aktualisht është duke shërbyer si një banesë eskimeze, ju jep një justifikim të përsosur për të bërë një “piknik”, në dhomë të ndenjës.

Pranoni shokun e tij/saj imagjinar. Ekspertët besojnë që prania e shokut imagjinarë tek fëmija juaj, është shenjë e kreativitetit, fëmijës social, i cili ka gjetur mënyrën për të ndihmuar menaxhimin e frikës apo shqetësimin e tij. Studimet sugjerojnë që më shumë se gjysma e fëmijëve kanë një shok imagjinar në një pikë.

Megjithatë, nëse fëmija juaj fillon ti hedh fajin shokut imagjinarë për diçka që e ka bërë, është koha për një kontrollë realiteti. Ju nuk keni nevoje ta akuzoni për gënjeshtrën por ta adresoni sjelljen. Që fëmijës juaj së bashku me ndihmësin imagjinarë, t`ia ndryshoni situatën (të kërkojë falje, të pastrojë rrëmujën etj.) dhe t`ia bëni të qartë që akti i tillë është i papranueshëm.

Menaxhoni rrëmujën. Po, aktrimi i përrallave të njohura mund të krijojë një rrëmuje të vërtetë në dhomën tuaj të ndenjës. Nëse keni hapësirë, është ide shumë e mirë, që të disenjoni një dhomë, apo një pjesë dhome, që do të shërbejë si kënd arti apo zanati, ku fëmija juaj do të jetë i lirë të krijojë çfarëdo që të dojë pa u brengosur për rrëmujën që do të bëjë.