18.09.2014 - Gjenet nuk e përcaktojnë personalitetin tonë plotësisht, por një pjesë e madhe varet nga ne vetë. Ato janë aty për ta dhënë ndonjë predispozitë që të zhvillohet ndonjë tipar, dhe me (mos)veprimin tonë ndodh ose nuk ndodh.
Megjithatë, në disa gjëra, si pamja fizike, ne nuk mund të ndikojmë dot.
Kështu, nga nëna e trashëgojmë gishtin e madh të këmbës dhe shpejtësinë e plakjes, ndërsa babai është “fajtori” kryesor për veshët e mëdhenj. Megjithatë, shumë gjëra të tjera trashëgohen nga prindërit, duke filluar nga preferencat, talentet, e deri tek shëndeti, përcjell koha.net.
Alkoolizmi. - Hulumtimet e fundit tregojnë se probabiliteti për ta trashëguar këtë sëmundje është madje 50 për qind. Që do të thotë se, në qoftë se jeni në një shoqëri të alkoolistëve dhe e jetoni një jetë boheme, gjasat janë të mëdha që ky gjen “të dalë në sipërfaqe.” Prandaj, kini mendjen.
Kanceri i gjirit. - Shkaku i kancerit të gjirit është ende një mister, por studimet kanë zbuluar se mutacionet e gjeneve të caktuara, si BRCA1 dhe BRCA2, janë shkaktar të disa llojeve të kancereve. Femrat që e trashëgojnë këtë mutacion zakonisht sëmuren në rini të hershme dhe zakonisht kanceri i prek të dy gjinjtë, prandaj kushdo që ka predispozitë gjenetike duhet t’i bëjë analizat gjenetike dhe të përcaktojë nëse ka një gjen që ka pasur mutacion - parandalimi është ilaçi kundër sëmundjeve malinje. Meshkujt të cilët bartin gjenin BRCA1 kanë rrezik të shtuar të kancerit të prostatës, ndërsa BRCA2 i vë në rrezik për sëmundje si kanceri i gjirit apo kanceri pankreatik.
Daltonizmi. - Daltonizmi është më i pranishëm tek meshkujt se tek femrat, për shkak se gjenet të cilët e detektojnë pjesën e gjelbër apo të kuqe të spektrit janë në kromozomin X, dhe marrë parasysh që femrat kanë dy kromozome X, ndërsa meshkujt vetëm një, është e qartë pse ai është më i pranishëm tek gjinia më e fortë. Daltonizmi mund të zbulohet rreth moshës trevjeçare, kur fëmijët kryesisht i njohin ngjyrat themelore. Është i rëndësishëm tek komunikacioni ku aplikohen sinjalet standarde me ngjyra, përcjell koha.net.
Prirja për dhunën dhe krimin. - Gjeni i cili rrit agresivitetin është zbuluar. Ose, në qoftë se një nga paraardhësit tuaj është marrë me punë “nga ana tjetër e ligjit”, është shumë e mundshme që edhe juve do t’ju tërheqin punë të tilla. Hulumtuesit kanë vërtetuar se sjellja agresive që ndodh tek fëmijët është sigurisht e trashëguar. Është interesante që gjenet e “vjedhjes” e luajnë një rol më të madh tek vajzat.
Trashja. - Ushqimi kalorik dhe fakti që dikush prej familjes është i trashë, është një recetë e përsosur për trashje. Një teori shkencore sugjeron se gjenet e njëjta me të cilat njerëzit dikur i mbijetonin urisë tani e bëjnë të kundërtën – ato trashin për shkak se ushqimi është me bollëk. Është dëshmuar se gjenet shkaktojnë sëmundje obesiteti si sindroma Bardet-Biedl dhe sindroma Prader-Willi .
Sëmundjet e zemrës. - Fëmijët e prindërve me sëmundje të zemrës dhe sëmundjet e enëve të gjakut kanë predispozita të mëdha që një ditë të sëmuren prej tyre. Personat e lindur me ndonjë defekt në zemër kanë shumë të ngjarë që të kenë fëmijë me të njëjtin problem shëndetësor.
Aknet. - Problemet e lëkurës janë të zakonshme në pubertet, ndërsa tek disa vazhdojnë edhe në vitet e mëvonshme. Nëse keni ndonjë problem me akne, lirisht fajësoni ndonjërin prej prindërve për këtë. Studimet kanë treguar se shumë nxënës të shkollave të mesme me akne kanë gjenezë familjare dhe lëkura problematike.
Intoleranca në laktozë. - Mospëlqimi kinez i qumështit një kohë të gjatë ishte konsideruar si dallim kulturor, derisa shkencëtarët në vitin 1960 nuk e zbuluan se intoleranca në qumësht ndodh tek aziatikët, afrikano-amerikanët dhe evropianët jugor. Në 10.000 vitet e fundit, ndryshimet gjenetike kanë evoluar dhe kanë sjellur në një situatë ku njerëzit nuk mund ta tretin qumështin. Sidoqoftë, në qoftë se keni intolerancë ndaj laktozës, sigurisht kushërinjtë tuaj të largët këtë ushqim nuk e kanë pasur në menu.
Rënia e flokëve. - Rënia e flokëve është e zakonshme tek meshkujt, por shkencëtarët ende nuk e kanë të qartë se pse është kështu. Vlerësohet se rënia e flokëve shkaktohet nga anomalitë në disa gjene që janë të trashëguara nga njëri ose nga të dy prindërit. Njerëzit që vuajnë nga alopecia, një lloj i rrallë i humbjes së përhershme të flokëve, humbin qimet në të gjithë trupin dhe bartin gjene difektoze “pa qime”. Megjithëse, kjo sëmundje për shumicën e shkencëtarëve akoma i përket grupit të sëmundjeve psikosomatike./Koha.net/
