Lia e ujit është një infeksion ngjitës viral, që zakonisht e përcjellë vazhdimësinë e saj pa ndonjë problem në fëmijëri.

Është një sëmundje ngjitëse shumë e zakonshme e fëmijëve dhe shkakton një skuqje të lëkurës me kruarje me fluska.

Sëmundja shkaktohet nga virusi i lisë së dhenve-zoster dhe zakonisht e vazhdon kursin e saj pa probleme.

Infeksioni viral transferohet nga personi në person, me anë të kontaktit direkt me fluska të pëlcitura të lisë së ujit dhe përmes stërpiklave në ajër.

Periudha e infeksionit zgjat rreth tre ditë para se të shfaqet skuqja, përderisa të gjitha fluskat kanë formuar kore.

Periudha e inkubimit, në mes të qenit i infektuar me lijë të ujit përderisa të shfaqet sëmundja dhe simptomet përfshinë 10 gjer në 20 ditë.

• Skuqja që zakonisht fillon në trup dhe fytyrë dhe më pas shpërndahet në kokë dhe gjymtyrë.

• Poashtu mund të shpërndahet në mukozën e membranave, veçanërisht në gojë dhe gjenitale.

• Skuqja shpesh përcjellet me kruarje.

• Fillon me puçrra të kuqe të vogla, të cilat zhvillohen për disa orë në fluska.

• Pas 1-2 dite, fluskat formojnë dregëza (kore).

• Fluska të reja mund të shfaqen pas 3 gjer në 6 ditë.

• Numri i fluskave ndryshon shumë nga një person tek tjetri.

• Personi i infektuar mund të ketë temperaturë.

• Këto simptome janë më të buta tek fëmijët e vegjël.

• Lia e ujit zgjat 7 gjer në 10 ditë tek fëmijët dhe më gjatë tek të rriturit.

• Të rriturit mund të ndjehen më të sëmurë dhe kanë nevojë për më shumë kohë për shërim. Ata kanë më shumë të ngjarë të kenë komplikime se sa fëmijët.

• Gruaja shtatzënë e cila nuk ka e ka patur lien e ujit.

• Njerëzit me sistem të dobët imunitar, siç janë leukemia akute apo kronike apo HIV.

• Pacientët duhet të marrin ilaçe për sistemin e tyre imunitar, të tilla si kortikosteroide afat-gjate orale.

Ata të cilët janë në grupin e rrezikuar nga ekspozimi ndaj virusit zoster –variçela, mund të marrin injeksion për të rritur imunitetin e tyre.

Vaksinimi kundër lisë së ujit është poashtu në dispozicion.

Diagnoza bëhet nga observimi i simptomeve dhe nga paraqitja tipike e skuqjes.

• Trajtimi zakonisht përbëhet nga lehtësimi i simptomeve.

• Mbani në mend që personi i infektuar është bartës derisa fluskat e reja të ndalojnë së paraqituri, dhe derisa fluskat të formojnë kore. Personat e infektuar duhet të qëndrojnë në shtëpi, përderisa janë të infektuar.

• Shmangni kruarjen e fluskave sepse egziston rreziku nga infeksioni.

• Prejini thonjtë shkurtë apo pacienti të bartë dorëza.

• Kushtoni vëmendje higjienës personale.

• Nëse fëmija juaj ka dhimbje apo temperaturë, mund ti jepni ilaç për zbutjen e dhimbjes siç është paracetamoli apo ibuprofeni (për fëmijët Nurofen).

• Ndiqni instruksionet e dozimin në fletën shoqëruese.

• Losioni Kalamine mund të ndihmojë në zbutjen e kruarjes.

• Mbani pacientin në ambient të freskët sepse nxehtësia dhe djersitja mund të përkeqsojnë gjendjen.

• Gjatë sëmundjes ku kruarja është serioze, kur gjumi i fëmijës është totalisht i shqetësuar, mund të përdoren ilaçet antihistamine me efekt sedativ. Antihistaminet janë ilaçe për reaksione alergjike, për zënien nga makina apo pagjumësinë.

• Në rastet serioze të sëmundjes, tek njerëzit me sistem të dobët imunitar, mund të përdoret Acyclovir (Zovirax tabletat), i cili punon në mënyrë specifike kundër lisë së dhenve.

• Bakteria mund të infektojë fluskat.

• Herë pas here plagët mund të mbeten në vendin e fluskave

• Konjuktivi.

• Pneumonia.

• Në shumë raste të rralla, lija e ujit mund të rezultojë me komplikime, siç janë meningjiti, encefaliti, inflamacioni i zemrës (miokarditis) apo Sindromi i Rei-t (Reye's Syndrome).

Njëherazi kur personi infektohet me lien e ujit, ai do ketë imunitet ndaj sëmundjes gjer në fund të jetës së tij. Megjithëse, virusi mund të kthehet më vonë gjatë jetës në formë zalli (guralecë).

Personi i cili ka zall aktiv mund të infektojë të tjerët me lien e ujit, por nuk mund ti bart zallin personit tjetër.